- Metody Rozpoznawania Płodności (MRP)
Wg definicji Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) zdrowie to stan dobrego samopoczucia fizycznego, psychicznego i społecznego. Aby go osiągnąć w sferze zdrowia prokreacyjnego, potrzebne jest zrozumienie mechanizmów płodności i rozwój seksualności człowieka we wszystkich wymiarach – biologicznym, psychicznym, duchowym, emocjonalnym i społecznym. Świetnym narzędziem do zrozumienia naturalnego rytmu płodności przez nastolatki i dojrzałe kobiety są Metody Rozpoznawania Płodności (MRP). Istnieje kilka różnych metod, a każda ma swoje reguły obserwacji i zasady interpretacji objawów płodności. Niektóre wymagają obserwacji tylko wydzielin z dróg rodnych kobiety (Model Creighton lub Metoda Bilingsów), a w innych należy mierzyć także podstawową temperaturę ciała lub badać zmiany szyjki macicy ( np. Metoda Angielska, Metoda Rӧtzera). Kobiety poprzez prowadzenie obserwacji własnego ciała mogą określać okresy płodności i niepłodności w cyklach miesiączkowych. Na podstawie prowadzonych kart cykli można dokonywać wyborów co do dalszych planów rodzicielskich. Skuteczność metod naturalnych stosowanych celem odkładania poczęcia jest stale badana. Kluczem do sukcesu jest wiedza, zrozumienie własnego ciała, regularność prowadzonych obserwacji i podejmowanie współżycia w czasie adekwatnym do celu stosowania metody. W przypadku idealnego stosowania wskaźnik nieplanowanych poczęć wynosi tylko 0,6%. Przeciętnie, wskaźnik nieplanowanych ciąż wynosi 1,8%.
Prowadzenie obserwacji cykli miesiączkowych zgodnie z zasadami MRP służy kształtowaniu zachowań prozdrowotnych i jest to profilaktyka zdrowia prokreacyjnego.
RAMKA? MRP są dla Ciebie jeśli:
- Jako kobieta chcesz mieć większą świadomość własnego ciała
- Jako mężczyzna chcesz lepiej poznać i zrozumieć funkcjonowanie organizmu swojej partnerki
- Chcesz prowadzić zdrowy styl życia, zgodny z zasadami ekologii
- Dbasz o swoje zdrowie i chcesz jak najwcześniej odkrywać wszelkie nieprawidłowości, w tym te związane z płodnością
- Chcesz skutecznie odkładać poczęcia w młodości, dojrzałości i okresie premenopauzalnym (przy prawidłowym stosowaniu reguł adekwatnych do sytuacji kobiety ponad 99% skuteczności! )
- Doświadczasz zaburzeń miesiączkowania – w oparciu o karty obserwacji cykli można prowadzić ich diagnostykę
MRP DLA NIEPŁODNYCH PAR
Niepłodność staje się epidemią XXI wieku. Cierpi na nią nawet 15-20% par małżeńskich. Wśród przyczyn tego problemu dużą rolę odgrywa styl życia – ciągły stres, brak aktywności fizycznej, niezdrowa dieta, otyłość, przepracowanie, praca zmianowa oraz choroby nie tylko narządów rodnych, ale także związane z układem hormonalnym, immunologicznym, krzepnięcia krwi, choroby nerek lub wątroby, czy wszelkie stany zapalne w organizmie. Niepłodność może być więc objawem przewlekłych i złożonych zaburzeń zdrowia człowieka. Zachodzenie owulacji u kobiety, czy zdolność do poczęcia dziecka jest więc niczym papierek lakmusowy zdrowia.
Analiza prowadzonych obserwacji funkcjonowania organizmu kobiety może być pierwszą wskazówką do rozpoczęcia diagnostyki i leczenia zaburzeń zdrowia prokreacyjnego. Można bowiem na ich podstawie wnioskować o możliwych schorzeniach prowadzących do niepłodności. Mogą to być m.in. zaburzony cykl śluzowy, brak owulacji, stan zapalny szyjki macicy lub pochwy, niedomoga ciałka żółtego, nadmierne krwawienia miesiączkowe, brązowe brudzenia i plamienia na koniec miesiączki lub na koniec cyklu i inne.
O niepłodności mówimy w przypadku braku poczęcia pomimo podejmowania regularnego współżycia przez okres 1 roku lub 6 miesięcy w przypadku tzw. współżycia celowanego, czyli podejmowanego w czasie płodnym w cyklu miesiączkowym kobiety.
Program leczenia niepłodnej pary to długofalowy proces – czasem potrzeba nawet 2 lat na przejście całej diagnostyki i terapii. Leczenie w oparciu o najnowsze osiągnięcia medycyny, a także bazujące na naturalnym cyklu kobiety monitorowanym dzięki Metodom Rozpoznawania Płodności (najczęściej Model Creighton’a) powinno być prowadzone w sposób interdyscyplinarny, obejmujący konsultacje lekarzy takich jak: ginekolog, urolog, androlog, endokrynolog, immunolog, internista, radiolog, psychiatra, a także powinno obejmować współpracę z dietetykiem, psychologiem, fizjoterapeutą oraz instruktorem Modelu Creighton’a. Zastosowanie obserwacji cykli miesiączkowych umożliwia celowaną diagnostykę hormonalną, a także przyjmowanie leków zgodnie z cyklem kobiety. Takie podejście do niepłodności wraz z nastawieniem na poczęcie dziecka w sposób naturalny bez technik wspomaganego rozrodu (inseminacja, in-vitro) można określić mianem naprotechnologii.
Skuteczność takiego postępowania uzależniona jest od rodzaju schorzeń, czasu niepłodności i czasu diagnostyki oraz leczenia. Według danych światowych waha się ona w granicach 40-70%. Poczęcia udaje się uzyskać także u par po nieudanej procedurze in-vitro (u ok. 30%).
MRP DLA NASTOLATEK
Pojawienie się pierwszej miesiączki (zazwyczaj w 12-13 r.ż.) to dobry moment, żeby rozpocząć obserwację swojego ciała i zapoznać się z fizjologią płodności. Zrozumienie rytmu funkcjonowania swojego organizmu może m.in. pomóc łagodniej przechodzić okres burzliwych zmian związanych z dojrzewaniem.
Karty obserwacji nastolatek będą różniły się od kart kobiet dojrzałych. Oś hormonalna podwzgórze-przysadka-jajnik regulująca płodność dojrzewa dopiero w 20-21 r.ż., dlatego przez pierwsze 3-5 lat miesiączkowania cykle mogą być nieregularne, a owulację obserwuje się u 60% nastolatek dopiero po 2 latach miesiączkowania.
Rzetelnie prowadzone obserwacje mogą też pomóc w ocenie stanu zdrowia, a w przypadku niektórych schorzeń skłonić do szybszej wizyty u lekarza. Ważne jest zapisywanie w karcie intensywności i długości samego krwawienia, ponieważ zbyt obfite miesiączki prowadzą do anemii. Umiejętność rozróżnienia prawidłowego, płodnego śluzu szyjkowego od wydzieliny obecnej przy zakażeniach bakteryjnych czy grzybiczych pomoże sprawnie podjąć leczenie infekcji.
MRP DLA KOBIET PO ODSTAWIENIU ANTYKONCEPCJI
Stosowanie środków antykoncepcyjnych zaburza naturalny rytm płodności kobiety. Po ich odstawieniu, objawy płodności mogą nawracać w różnym czasie w zależności od wieku kobiety czy długości stosowania środków. W przypadku tabletki dwuskładnikowej będzie to trwało do kilku miesięcy, a np. po usunięciu wkładki wewnątrzmacicznej nastąpi to szybciej.
Pierwsze cykle mogą być bezowulacyjne i mogą różnić się długością. Druga faza cyklu może być skrócona, a poszczególne objawy płodności mogą nie występować równocześnie. Użytkowniczki wkładki wewnątrzmacicznej dostrzegą większą ilość śluzu szyjkowego, wynikającą z możliwego podrażnienia szyjki macicy.
Pomimo początkowych nieregularności, wyznaczanie faz płodnych i niepłodnych jest możliwe od momentu wystąpienia pierwszego krwawienia wedle ściśle określonych reguł. Ważne, by skontaktować się z wykwalifikowanym instruktorem, aby nauczyć się jak skutecznie odkładać poczęcie w sposób zgodny z naturą.
MRP DLA MAM KARMIĄCYCH PIERSIĄ
Już pierwszą po porodzie miesiączkę może poprzedzić owulacja. Prowadzenie obserwacji pozwala jednak kontrolować nawrót płodności po porodzie w trakcie karmienia piersią.
Według reguł „Metody Angielskiej” obserwacje śluzu szyjkowego i pomiary podstawowej temperatury ciała należy rozpocząć przy karmieniu wyłącznie piersią w 5-6 tyg. po porodzie, a przy karmieniu mieszanym lub sztucznym począwszy od 22 dnia po porodzie.
Dla rodziców zniechęconych koniecznością pomiaru temperatury, polecamy metodę bazującą tylko na obserwacji śluzu szyjkowego – Model Creighton’a. W tym przypadku obserwacje wydzieliny z dróg rodnych kobiety należy zacząć, gdy tylko jest to już możliwe, po zaniknięciu odchodów połogowych.
Każda z metod ma swoje reguły, z którymi najlepiej zapoznać się na spotkaniach z instruktorem.
MRP DLA KOBIET DOJRZAŁYCH – w okresie premenopauzy
Premenopauza obejmuje okres 3-4 lat poprzedzających menopauzę. Z wiekiem kobiety prawdopodobieństwo poczęcia dziecka spada, jednak potencjalna płodność zostaje zachowana aż do ostatniej owulacji. Systematyczne prowadzenie kart obserwacji pomoże określić okres płodności i niepłodności w cyklu, a także zrozumieć uciążliwe dla kobiety tzw. objawy wypadowe.
W kartach obserwacji mogą pojawić się dodatkowe plamienia, wielokrotnie nawracający objaw śluzu – tzw. „łaty śluzowe”, a długość cykli może być znacznie wydłużona lub skrócona.
Pamiętaj! Jeśli jesteś już użytkownikiem MRP, nie stosuj reguł typowych metody gdy zaobserwujesz u siebie „objawy wypadowe” – chwiejność nastroju, problemy z zasypianiem, pogorszenie pamięci, zdolności koncentracji, uderzenia gorąca czy potliwość. Zasięgnij porady instruktora, by dopasować reguły metody do sytuacji, w której jesteś!